بین عرفان تشیع و دیگر مکتبهای عرفانی و تصوف اعم از مسلمان و غیر مسلمان چه فرق اساسی وجود دارد؟
پاسخ: معمولاً در عرفان شیعی راهی که بسوی ولایت الهی ختم میشود از راه ولایت اهل بیت است گذشته از اینکه همة احکام و حکم باید عمل شود به صورت شریعت، طریقتش این است که از ولای این خاندان بگذرد از اینجا تجاوز نکند و همین را مسیر قرار بدهد لذا وقتی از بعضی از ائمه سوال کردند که صراط مستقیم چیست میفرماید صراط مستقیم امام است یعنی انسان هم باید به احکام ظاهری عمل بکند عباداتش و معاملاتش بر اساس شریعت باشد واجبها را عمل بکند و از محرمات بپرهیزد و هم در مسئلة رهبری از ولایت خاندان پیغمبر صلوات الله وسلامه علیه تجاوز نکند و این را مسیر قرار بدهد چون این حصن ولایت که «ولایة علی بن ابی طالب حصنی»(1) این دالان ورودی آن حصن مهم است که «کلمة لا إله إلاّ الله حصنی»(2) بنابراین عرفان شیعی در مسیر دین و ولایت حرکت میکند. یعنی در مرحلة شریعت هم آنچه را که «ما آتاکم الرّسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا»(3) برابر حدیث شریف ثقلین آنچه را که قرآن و عترت بیان کرده اند شریعت میشود.
(1) بحارالأنوار، ج 39، ص 246.
(2) بحارالأنوار، ج 49، ص 127.
(3) سوره حشر، آیه 7.
(مصاحبه استاد جوادی آملی حفظه الله با روزنامه دی مسلم چاپ پاکستان، 15/11/1375)
نظرات شما: نظر